DZIEŃ | ROK | WYDARZENIA |
1 | 1883 | "Gazeta Narodowa" zamieściła wiersz napisany przez Antoniego E. Odyńca podczas sierpniowego pobytu w Krynicy. Wiersz kończy się słowami: Bo jak bez sprawiedliwości: Przyjść królestwo Boże, Tak świat sam dojść do wolności: Bez Polski - nie może! |
1 | 1895 | W Krynicy z udziałem mieszczan muszyńskich odbyło się zebranie, na którym uchwalono popierać na posła do sejmu galicyjskiego Józefa Znamirowskiego, burmistrza Krynicy, który po zebraniu zaprosił wszystkich na ucztę i do teatru. Kandydata wsparł Gutowski, redaktor Szkolnictwa Ludowego i Mieszczanina, który sekretarzował w Muszynie. Znamirowski (Stronnictwo Ludowe) ponoć obiecał muszynianom, zainteresowanym dorożkarstwem, że będzie przeciwny budowie kolei Muszyna-Krynica. 25 IX wybory wygrał Stanisław Potoczek (Związek Chłopski). |
1 | 1909 | Inżynier Ferdynand Gisman został mianowany przez Wydział Krajowy we Lwowie, kierownikiem budowy linii kolejowej Muszyna-Krynica. Zamieszkał w Muszynie w Willi Zorza naprzeciwko dworca. |
1 | 1918 | Rozpoczęła działalność szkoła ludowa jednoklasowa eksponowana w Muszynie na Folwarku. Pierwszą nauczycielką z tytułem gospodyni klasy została Maria Potaczówna. W latach następnych nauczały: Maria Purzycka, Maria Heilmanówna. Jadwiga Hetperówna, Maria Janiszewska. Szkoła mieściła się w domu nr 310 na Folwarku. |
1 | 1923 | "Tygodnik Ilustrowany" poinformował, że w obecności Prezydenta Rzeczpospolitej Stanisław Wojciechowskiego "odbyło się niedawno poświęcenie kamienia węgielnego pod nowe Łazienki mineralne w Krynicy". Aktu poświecenia dokonał biskup tarnowski Leon Wałęga. Tekstowi towarzyszy fotografia z uroczystości oraz zbiorowe zdjęcie członków Krynickiej komisji zdrojowej. |
1 | 1929 | W Niedzielnym Dodatku Ilustrowanym do "Kurjera Warszawskiego" zamieszczono tekst zatytułowany "Uzdrowiska polskie w hołdzie bohaterom", w którym zamieszczono zdjęcie pomnika K. Pułaskiego w Krynicy. |
1 | 1936 | Rozpoczęła działalność Szkoła Publiczna Powszechna nr 2 w Muszynie Folwarku. |
1 | 1939 | O godzinie 5.20 w Balicach pod Krakowem zginął pilot kpt. Mieczysław Medwecki, wnuk burmistrza Muszyny Józefa Medweckiego. Był pierwszym polskim lotnikiem, który zginął w powietrzu w trakcie II Wojny Światowej. |
1 | 1939 | Wojsko Polskie wysadziło tunel kolejowy w Żegiestowie. |
1 | 1940 | Emil Cisyk został dyrektorem ukraińskiego seminarium nauczycielskiego pierwotnie otwartego w szkole ukraińskiej w Krynicy-Wsi, a następnie przeniesionego do willi Świt w Krynicy-Zdroju. |
1 | 1947 | Rozpoczyna działalność Miejska Biblioteka w Muszynie, kontynuując tradycje: Czytelni Ludowej, Czytelni Miejskiej im. Władysława Jagiełły, Czytelni im. Józefa Piłsudskiego, Czytelni im. Tadeusza Kościuszki. |
1 | 1967 | Do Krynicy przyjechała Marta Eggerth-Kiepura na I Festiwal poświęcony jej mężowi Janowi. |
1 | 1984 | Rozpoczęło działalność Liceum Ogólnokształcące w Muszynie. |
2 | 1925 | W Statucie etatów stanowisk służbowych dla pracowników gminnych w Krynicy-Zdroju zanotowano stanowisko "inspektora policji gminnej" oraz stanowisko "policjanta gminnego", od którego wymagano umiejętności "poprawnego pisania, odpowiedniej postawy i nienagannego prowadzenia się". |
2 | 1967 | W Krynicy rozpoczął się dwudniowy Festiwal im. Jana Kiepury, w którym wzięła udział orkiestra Filharmonii Krakowskiej oraz Marta Eggerth -Kiepura. |
3 | 1589 | Biskup Myszkowski nadaje ordynacje dla Muszyny. |
3 | 1914 | Do Krynicy przybył pociąg, którym przyjechało kilkuset dygnitarzy ze Lwowa, na czele z marszałkiem Brozabutowskim, w związku ze postępami Moskali, którzy w tym dniu zdobyli Lwów. Marszałek zamieszkał w willi Tatrzańskiej. |
3 | 1922 | Nastąpiło nagłe i całkowite uzdrowienie Idy Kopeckiej z domu Turnau w Krynicy z głębokich oparzelin spowodowanych promieniami Roentgena. Kongregacja Świętych Obrzędów uznała to za jedno z wymaganych cudownych uzdrowień w procesie kanonizacji bł. Andrzeja Boboli. |
4 | 1865 | Poświęcenie odnowionego dzwonu z insygniami św. Józefa staraniem proboszcza muszyńskiego ks. Sułka. Możliwe, że był to dzwon ze starego drewnianego kościoła, pęknięty w czasie pożaru. Renowacja dzwonu przez firmę Ludwika Zieleniewskiego, który po dodaniu 389 funtów spiżu ważył 574 funty, kosztowała z okuciem i przewozem 700 koron austriackich. |
4 | 1873 | Przedsiębiorstwo "Koller und Gregersen" rozpoczęło drążenie tunelu w Żegiestowie metodą Bishofshofen. |
4 | 1913 | Na łamach "Przeglądu Technicznego" przy tekście St. Szyllera zamieszczono rysunek Jana Matejki zatytułowany "Domy drewniane w Muszynie". |
4 | 1914 | Wobec ofensywy wojsk rosyjskich J.E. C.k. Namiestnik Galicji dr Witold Korytowski po opuszczeniu Lwowa rozpoczął urzędowanie w Krynicy-Zdroju, do której przeniósł się także C.k. Wydział krajowy. |
4 | 1939 | Wojska słowackie wkroczyły do Polski w okolicach Muszyny i Leluchowa. |
4 | 2004 | W Muszynie odbył się I Zjazd Rodu Bujarskich, który zgromadził licznych potomków Andrzeja i Katarzyny Bujarskich, którzy przybyli do Muszyny z ziemi halickiej z okolic Trembowli w latach 30/40 XVIII wieku. |
5 | 1675 | Andrzej Trzebicki, biskup przemyski i podkanclerzy koronny, przyszły fundator kościoła w Muszynie, otrzymał biskupstwo krakowskie. |
5 | 1919 | Zmarł dr Henryk Ebers (ur. 13.12.1856 w Medoc we Francji), lekarz, balneolog, hydroterapeuta i działacz społeczny, wybitnie zasłużony dla rozwoju uzdrowiskowych funkcji Krynicy. Absolwent wydziału lekarskiego UJ w roku 1881. Pracował i był właścicielem obiektów sanatoryjnych na terenie Chorwacji i Włoch. Jednak jako miejsce swej aktywności wybrał Krynicę. Tutaj zbudował rodzinny dom "Dwór". Inicjator budowy obiektów leczniczych w Krynicy oraz orędownik linii kolejowej Muszyna - Krynica. Jest pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. |
5 | 1938 | Ukazał się specjalny numer "Ilustrowanego Kuriera Codziennego" dedykowanego Krynicy. A w nim artykuły: Krynica - czołowy zdrój Polski, Gmina miasta Krynicy, Komunalna Kasa Oszczędności w Krynicy, Kolej na Górę Parkową, Hotel "Patria" w Krynicy oraz sporo fotografii. |
5 | 1939 | Pod Leluchowem i Muszyną oddziały Straży Granicznej starły się z wkraczającymi do Polski wojskami słowackimi. Jedną z ofiar był Jan Szewczyk urodzony 12 czerwca 1900 roku w Mordarce, uczestnik I wojny światowej,, ochotnik wojska polskiego po odzyskaniu niepodległości, patrolował granicę w okolicach Muszyny, od 1925 roku mieszkaniec Krynicy, pod koniec sierpnia 1939 zmobilizowany do kompanii Obrony Narodowej. Jego oddział 5 września pod naporem Niemców rozproszył się, a on w rejonie ujścia Kryniczanki do Muszynianki uzbrojony erkaem powstrzymywał kolumnę Wermachtu zdążająca w kierunku Krynicy. Zginął na posterunku. Wedle relacji świadków agresorzy oddali mu honory wojskowe, gdy przejeżdżała furmanka z jego zwłokami. |
6 | 1851 | Józef Łepkowski (ur. 4 VII 1826 r. - zm. 27 II 1894 r. w Krakowie) przebywał w Muszynie i dokonał jej krótkiego opisu w "Listach z Galicji". Był wybitnym archeologiem, historykiem, encyklopedystą, profesorem i rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. |
6 | 1886 | Dziennik Czas poinformował, że do Żegiestowa przybyło tylko 390 gości, podczas gdy w latach poprzednich było to 1500 osób. Kierownictwo zarządu zakładu zdrojowego, starając się poprawić jego funkcjonowanie, objął p. Midowicz. Dziennik podał, że rocznie "rozchodzi się" 70 000 butelek wody żegiestowskiej. |
6 | 1887 | W Muszynie urodził się Władysław Antoni Bębynek, syn Józefa i Marii z Krynickich, profesor gimnazjalny i autor książki "Starostwo muszyńskie, własność biskupstwa krakowskiego". W latach 1901-1908 uczęszczał do gimnazjum w Nowym Sączu. Po złożeniu egzaminu tamże dojrzałości studiował historię i geografię na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1908-1913. Następnie uczył w Państwowej Szkole Realnej w Rawie Ruskiej, z przerwą na latach 1914-1920, służył w wojsku austriackim do roku 1916, kiedy to dostał sie do niewoli rosyjskiej, po powrocie z niej wstąpił do wojska polskiego. W okresie Rewolucji Październikowej należał do polskich formacji wojskowych o zabarwieniu prawicowym. Zmarł w 1941 roku w Rawie Ruskiej. |
6 | 1929 | "Gospodarka gminna w Muszynie" tak zatytułował autor podpisujący sie Zawisza Czarny, krytyczny artykuł zamieszczony w "Dzienniku Krynickim". Autor ostro krytykuje burmistrza Antoniego Jurczaka i jego doradcę Chaskiela Reicha. |
6 | 1939 | Oddziały wojsk słowackich wkroczyły do Muszyny, w kilka godzin potem weszły wojska hitlerowskich Niemiec. |
6 | 1939 | Niemcy zajęli Krynicę-Zdrój. |
6 | 2003 | Nastąpiło uroczyste otwarcie i nadanie nazwy Most Wyszehradzki, nowozbudowanemu mostowi Leluchów-Circ. W uroczystości wzięli udział premierzy Polski Leszek Miller i Słowacji Mikulas Dzurinda. Most otrzymał nazwę z inicjatywy Młodzieżowych Klubów Wyszehradzkich działającyh w Muszynie, Starej Lubowli, Vsetinie i Nyiregyhazie. |
7 | 1874 | Urodził się fotoamator Wojciech Migacz (zm. 24 grudnia 1944 r.) mieszkaniec Gostwicy koło Nowego Sącza. W 1890 r. ukończył ludową szkołę powszechną w Gostwicy. Od 1890 do 1894 r., uczęszczał do Cesarsko-Królewskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, w której uzyskał specjalność tokarza i snycerza. Fotografować nauczył się niewątpliwie podczas edukacji w Zakopanem. Jego zdjęcia znajdują się w Zbiorach Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. jest tam także zdjęcie targu na Rynku w Muszynie z roku 1908. |
7 | 1886 | Urodził się Roman Loteczko (Loteczka), (zm. w Londynie 1944), oficer Wojska Polskiego w stopniu kapitana, inżynier, zaprojektował w Krynicy skocznię narciarską na Górze Krzyżowej (1927) oraz tor saneczkarski na Górze Parkowej (1928). Jego zona była Janina Loteczkowa z domu Szałowska (ur. 28 kwietnia 1902 we Lwowie, zm. 6 czerwca 1966 w Krakowie) – polska sportsmenka okresu międzywojennego, obrończyni Lwowa (1918–1919). |
7 | 1913 | Ustabilizowanie się osuwiska ze zbocza Malnika w kierunku Muszynki, pomiędzy Muszyną a Powroźnikiem. |
7 | 1927 | Znany dziennikarz J. Czempiński w imieniu Syndykatu Dziennikarzy Warszawskich wystosował uwagi do wniosku starosty nowosądeckiego dra Ducha do Ministra Spraw Wewnętrznych o rozważenie zamknięcia zdrojowiska Krynica z racji fatalnego stanu sanitarnego. |
8 | 1491 | Stanisław Bartodziejski, kupiec i patrycjusz nowosądecki, upoważnia popa wołoskiego z Miastka (obecnie Tylicz), syna Baytka, do odbioru 27 florenów należnych mu od kupca bardiowskiego Jakuba Fratera. |
8 | 1732 | Kacper Szczepkowski dokonał inwentaryzacji klucza muszyńskiego i wymienia cechy: kowalów, rzeźników i bartników. |
8 | 1945 | W Muszynie odbyło się posiedzenie Koła Przyjaciół Żołnierza i Opieki Rodzin Wojskowych. Ukonstytuował się zarząd: Tekla Chrystowska - przewodnicząca, Jadwiga Bujarska, Władysław Szołdra, Stefania Stopówna, Jan Solak, Maria Bełdowiczowa, Maria Bocheńska. Przyjęto rezygnacje Zofii Mściwujewskiej oraz Barbary Szymańskiej. Koło podsumowało wpływy z wieczorku artystycznego i zabawy tanecznej odbytych 2 września oraz przyznało zapomogi. |
9 | 1634 | Stanisław Homiak, mieszczanin muszyński, ufundował barokowy ołtarz boczny dla muszyńskiego kościoła. |
9 | 1732 | Inwentarz Klucza Muszyńskiego podaje, że miasto Muszyna było zasiadłe na 3 łanach mając 28 ról. Miasto płaciło czynszu 42 złote na Trzech Króli. Od gorzelnianych naczyń płacono 30 złotych polskich. Na św. Jana z kopanin opłata czynszowa wynosiła 30 złotych. Kto zajmował się szynkowaniem wina płacił od beczki 2 zł. Od 30 owiec oddawano jednego barana, a serowego płacono 6 gr. Bartnicy niezależnie od ilości uli mieli płacić 8 złotych. |
9 | 1916 | "Nowości Ilustrowane" informują, że krynicka Liga Kobiet wspierała legionistów pomocą materialną, a wyruszających na front umundurowaniem, odzieżą i obuwiem. Kobiety organizowały spotkania i koncerty podczas których pozyskały ponad 3 tysiące koron z przeznaczeniem na potrzeby opuszczających szpital i uzdrowisko żołnierzy. |
9 | 1947 | Rozpoczęło się i trwało do 4 października przenoszenie do tymczasowej składnicy w Muszynie zabytków malarstwa, rzeżby i rzemiosła artystycznego pozostawionych w opuszczonych cerkiewkach grekokatolickich. Prace koordynowała Hanna Pieńkowska. Sporządzono inwentaryzację a w roku 1949 składnicę zlikwidowano i przekazano zbiory do Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. |
9 | 2005 | Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski odsłonił w Krynicy pomnik Nikifora autorstwa rzeźbiarza Czesława Dżwigaja. |
10 | 1914 | W związku z ofensywą wojsk rosyjskich, nie we Lwowie, a w Krynicy-Zdroju ukazał się w zmniejszonym formacie dziennik "Gazeta Lwowska" (Nr 198), pod redakcją Adama Krechowieckiego. Pismo wychodziło o godzinie 16 i odnotowało w tym wydaniu, że o godzinie 9 rano odbyło się uroczyste nabożeństwo żalobne w kościele parafialnym w Krynicy-Zdroju za spokój duszy ś.p. Cesarzowej Elżbiety. W nabożeństwie wzięli udział: JE Namiestnik dr Witold Korytowski oraz JE Marszałek krajowy Stanisław Niezabitowski. |
10 | 1936 | Władze Krynicy-Zdroju oraz Uzdrowiska wspólnie z Ministerstwem Komunikacji utworzyły spółke z o.o. "Kolej Górska w Krynicy", która podjęła się zrealizowania wcześniejszego, pochodzącego z roku 1932 projektu. Całkowity koszty inwestycji wyniósł 625 tysięcy złotych. Kolej oddano do uzytku 8 grudnia 1937 roku. |
10 | 1990 | Rada Miasta i Gminy Uzdrowiskowej w Muszynie podjęła uchwałę nr V-44-90 w sprawie ustalenia herbu Muszyny. |
11 | 1895 | Druga po dwóch latach od poprzedniej wizyta w Muszynie Stanisława Tomkowicza, który opisał jej zabytki. |
11 | 1901 | Najstarsza karta korespondencyjna z Krynicy w kolekcji AM przedstawiająca znajdujący się w trakcie budowy Kopiec Pułaskiego. Widokówka ukazała się nakładem Z. Wrześniowskiego z Krynicy. |
11 | 1922 | W Krakowie zmarł architekt Jan Zawiejski, twórca Domu Zdrojowego oraz Kościoła (wspólnie z J. Niedzielskim) w Krynicy, a także gmachu Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. |
11 | 1934 | Opublikowano rozporządzenie wojewody krakowskiego o podziale gmin wiejskich powiatu sądeckiego, zgodnie z którym w skład gminy Muszyna wchodziło 10 gromad. |
11 | 1948 | Dyrekcja Lasów Państwowych Okręgu Krakowskiego ogłosiła przejęcie na własność Państwa tartaku w Muszynie. |
11 | 1987 | Uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Nowym Sączu utworzono Popradzki Park Krajobrazowy o powierzchni 54 tysięcy hektarów. |
12 | 1939 | Do Żegiestowa-Zdroju przybyła grupa pracowników monachijskiej firmy Sager und Weerner, pod kierownictwem inż Mollera, w celu odbudowy tunelu. |
12 | 1941 | Helena Marusarzówna została rozstrzelana w Pogórskiej Woli koło Tarnowa (według innej wersji rozstrzelana 23 lipca 1941 roku w lesie Kruk w Skrzyszowie). Urodzona w Zakopanem; córka Jana Marusarza i Heleny z Tatarów. W latach 1936-1939 była najlepszą polską zawodniczką narciarską. Siedmiokrotna mistrzyni Polski w konkurencjach alpejskich. Od września 1939 uczestniczyła w polskim ruchu oporu, pełniąc rolę tajnego kuriera komórki „Zagroda” KG SZP-ZWZ do bazy „Romek” w Budapeszcie, przenosząc pocztę i przeprowadzając szlakiem górskim ludzi. Została schwytana w marcu 1940 przez żandarmerię słowacką i przekazana w ręce Gestapo. Była więziona w Muszynie, Nowym Sączu, w zakopiańskiej siedzibie gestapo „Palace”, w Tarnowie i w Krakowie na Montelupich. Torturowana wielokrotnie, nie zdradziła żadnej z tajnych informacji. O przetrzymywaniu Jej w muszyńskim więzieniu wspomina A. Filar w książce " Palace katownia Podhala". |
12 | 1944 | Do Milika przyjechała komisja niemiecka w sprawie wytyczenia okopów (2 km) i budowy bunkrów dużych (33) i małych (24). Prace rozpoczęły się 15 września. |
13 | 1858 | Urodził się Rudolf Zuber w Orlat w Siedmiogrodzie, zm. 5 kwietnia 1920 we Lwowie. Studiował geologię na Uniwersytecie Lwowskim gdzie w 1883 r. obronił doktorat z filozofii. W latach 1895-1915 kierował Katedrą Geologii i Paleontologii Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1884 r. był członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie. Był światowej sławy specjalistą i rzeczoznawcą w poszukiwaniach ropy naftowej. W latach 1912–1914 odkrył w Krynicy źródła silnej szczawy alkalicznej, noszącej odtąd nazwę od swego odkrywcy. |
13 | 1893 | Pierwsza wizyta w Muszynie Stanisława Tomkowicza, który opisywał jej zabytki. |
13 | 1906 | Odłam skały spadł przy torach linii kolejowej przed wjazdem do tunelu od strony Żegiestowa. Parowóz jadący od Nowego Sącza do Orłowa nieznacznie o niego zahaczył. Dyżur na stacji mieli wtedy tymczasowy naczelnik Derechowski i budnik Wolnik. |
13 | 1936 | Nowiny Podhalańskie piszą, że w Muszynie jest,ale nie działa, Związek Kupców z Wilhelmem Reichem na czele oraz bezprocentowa kasa Gemilat - Chesed z I. Brotmannem na czele, która udzieliła już 30 pożyczek. |
14 | 1815 | Dokonano pomiaru wydajności źródeł krynickich. Spuszczono wodę z "czaszy" zdroju głównego i pobocznego. Prowadzący badania dr Stirba von Stirbitz wyniki zamieścił w pracy "Opisanie zrzódeł mineralnych w Krynicy", wydanej we Lwowie w roku 1816. Wyliczył, że wydajności obu źródeł pozwala na zorganizowanie 477 kąpieli dziennie. W książce jest obwieszczenie, "iż na mocy wysokiego rozporządzenia w kąpielach Krynicy zwanych do kameralnego państwa Muszyny należących 26 gruntów dla rozszerzenia osiadłości tamteyszych rozdanych będzie". Nabywca zobowiązany został, "aby z każdego morga 10 ZR ..., do kassy kameralney w Muszynie co roku opłacał. |
14 | 1871 | Komisya zdrojowa sprowadziła do Krynicy p. Schwarca, Inspektora c. k. Ogrodu botanicznego w Krakowie, który "wypracowal szczegółowe plany ogrodu i takowe na miejscy wytyczył, ..... rzetelną ozdobę zakładu krynickiego rokujący." |
14 | 1907 | Dr Ebers wystosował list do mieszkańców Krynicy o objęcie akcji na łączną kwotę 100 tysięcy koron w kapitale spółki, mającej na celu budowę linii kolejowej Muszyna - Krynica. |
14 | 1912 | Podczas VI Zjazdu Techników Polskich w Krakowie inż. Otto Nadolski, inż. Namiestnictwa we Lwowie wygłosił odczyt - "O sanacyi Krynicy". Odczyt wydrukowany został następnie w kolejnych edycjach wydawanego w Warszawie tygodnika "Przegląd Techniczny", datowanych 19 i 26 czerwca oraz 3 lipca 1913 roku. W roku 1917 został zamieszczony w "Pamiętniku VI Zjazdu Techników Polskich" pod redakcją architekta inż. Stanisława Gabryela Żeleńskiego oraz radcy dworu inż. Romana Ingardena. |
14 | 1920 | Przyznano kredyty rządowe na realizację programu opracowanego przez Komisję Rozbudowy Krynicy, kierowaną przez dra Ottona Nadolskiego, a powołaną z inicjatywy inż. Leona Nowotarskiego. |
14 | 1926 | Uroczyste poświęcenie Nowych Łazienek w Krynicy połączone ze Zjazdem lekarzy z całej Polski, urządzonym staraniem Stowarzyszenia lekarzy krynickich, który przez dwa dni obradował nad leczeniem chorób serca w Krynicy. |
14 | 1933 | Rada Miasta Muszyny nadała godność Obywatela Honorowego Miasta Muszyny płk. Bronisławowi Pierackiemiu, ministrowi spraw wewnętrznych RP, zamordowanemu w dniu 15 czerwca 1934 roku przez nacjonalistów ukraińskich. |
14 | 1948 | W więzieniu na Montelupich w Krakowie wykonano wyrok śmierci na księdzu Władysławie Gurgaczu (ur. 2 kwietnia 1914), wbrew zaleceniom władz zakonnych, aktywnym na terenie Krynicy członku Polskiej Podziemnej Armii Niepodległości. |
15 | 1772 | Maria Teresa patentem cesarskim, na wniosek Wenzela von Kaunitza, miasta spiskie przyłączyła do Królestwa Węgier, ich administratorem był Jozef Torok, a ziemia sądecka weszła w skład nowej prowincji austriackiej, Galicji, której gubernatorem został Johann Baptist Anton von Pergen. Torok podlegał Pergenowi. |
15 | 1887 | W Muszynie przejazdem pojawiła się kilkuosobowa grupa turystów podczas wyprawy "Z Krynicy do Pienin". Wyprawą kierował Bronisław Babel, który następnie opisał ją w książce pod tym tytułem. Książka okazała się w Tarnowie w roku 1888 nakładem autora, a drukiem Józefa Pisza z Tarnowa. |
15 | 1896 | Ustawa austriacka wśród 131 miast Galicji wymienia Muszynę i Tylicz. |
15 | 1911 | C.K. Zakład Powszechny do Badania Śródków Spożywczych w Krakowie przeprowadził badanie wody ze źródła "Grunwald" w Muszynie i stwierdził w protokole, że jest to "słaba szczawa alkaliczno-żelazista nadająca się do użytku ludzkiego jako woda stołowa (Tafel - Wasser). |
15 | 1919 | Rozporządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie objęcia ochroną rezerwatową części lasu "Obrożyska" o powierzchni 17.8 hektara. |
15 | 1929 | Przegląd Zdrojowo-Kapielowy wydawany w Krakowie na liście stałych współpracowników umieścił, z Krynicy: dr Julian Aronsohn, dr Franciszek Kmietowicz, dr Stanislaw Lewicki, dr Józef Mayer, dr Witold Skórczewski, dr Leon Szajerowicz, dr Zygmunt Wąsowicz oraz dr Ludwik Kotulski z Żegiestowa. |
15 | 1931 | Umowa między Polską a Czechosłowacją dopuszcza bezpaszportowy ruch turystyczny, którym objęto gminy Mały Lipnik i Mały Sulin na tak zwanej Łopacie Czeskiej położonej naprzeciwko Żegiestowa-Zdroju. Koszty budowy infrastruktury zobowiązany został pokryć Zakład Zdrojowo-Kąpielowy w Żegiestowie. |
15 | 1944 | W Młodowie koło Piwnicznej zamordowany został przez Niemców Adam Matyjewicz, razem z innynmi żołnierzami placówki AK "Narcyz" w Nawojowej. Żołnierz Błękitnej Armii gen. Hallera. Służył w jednostkach Straży Granicznej, w tym w latach 1925-1927 w Leluchowie, zaś w okresie 1927-1938 w Muszynie, mieszkał z rodziną przy ulicy Ogrodowej, potem Kościelnej 221, a następnie Za Kościołem, obecnej ulicy Grunwaldzkiej. |
16 | 1752 | Odbyła się rozprawa sądu w sporze o dziesięciny między plebanem muszyńskim, Marcinem Kmietowiczem, a mieszczaństwem muszyńskim. |
16 | 1862 | Ignacy i Alojzy Medweccy, właściciele Zakładu Zdrojowego w Żegiestowie, wykupili od 24 miejscowych chłopów fragment góry Zdziar w Żegiestowie. |
16 | 1916 | Na łamach "Nowości Ilustrowanych" obszerny tekst zatytułowany "Sezon wojenny w Krynicy", a w nim o pobycie w niej Legionistów, na czele z majorem Żymirskim, którymi zaopiekowała się Liga Kobiet, kierowana przez Aleksandrę Biesiadzką. Przy tekście zdjęcia, w tym przedstawiające Legionistów i członkinie Ligi Kobiet przed Domem Zdrojowym, gdzie urządzono czytelnię dla Legionistów. |
16 | 2010 | Do Krajowego Rejestru Stowarzyszeń wpisane zostało Stowarzyszenie Przyjaciół Almanachu Muszyny (SPAM), które kontynuuje realizowane od roku 1991 inicjatywy redakcji "Almanachu Muszyny". |
17 | 1781 | Wydany został tak zwany "patent józefiński" rozszerzający "patent terezjański" z roku 1774, który spowodował wzrost kolonizacji rolniczej Galicji, w tym Sądecczyzny. |
17 | 1916 | Do uruchomienia przemysłu ściśle pamiątkarskiego przy wydatnej pomocy dyrektora Patronatu dra Józefa Schonetta zawiązano Spółkę Przemysłu Pamiątkarskiego w Krynicy Zdroju. Staraniem Spółki p. Stefania Moczulska, była nauczycielka z Krakowa, przeprowadziła od 20 XI 1916 r. do 20 I 1917 r. kurs rysunków. W trakcie jego trwania kursanci uczyli się sztuki samodzielnego wykonywania ornamentów o motywach kwiatowych, liściastych i związanych z naturą. W kursie brało udział 15 chłopców i 8 dziewcząt. Dla innej grupy dziewcząt Patronat urządził w ochronce kurs kroju i szycia. Wzięło w nim udział 39 dziewcząt i kilka młodszych mężatek. Kurs przeprowadziła siostra Antonina Wanielewska. Także w ochronce w Tyliczu, przy pomocy Patronatu i ofiarności ks. Józefa Kumora, miejscowego proboszcza, zorganizowano pod kierunkiem s. Zofii Lenart kurs koszykarski. |
17 | 1922 | W kościele w Krynicy-Zdroju odbyła się uroczystość poświęcenia dwóch dzwonów ufundowanych przez parafian i kuracjuszy. Większy otrzymał nazwę św. Jadwigi, a mniejszy św. Jana Kantego. Dzwony w obecności ks. Józefa Gawora, proboszcza Muszyny, poświęcił ks. Roman Duchiewicz. Poprzednie dzwony zrabowali Austriacy w trakcie I wojny światowej. |
18 | 1810 | W bardiowskim kościele farnym ksiądz Thomas Korbics ochrzcił Michała Alojzego Zompha, którego syn Wiktor w latach 1873-74 wykonał malowidła ścienne w cerkwiach w Leluchowie i Andrzejówce. |
18 | 1890 | Najstarszy w kolekcji AM list ck Sądu Powiatowego w Muszynie opatrzony stemplem z datą dzienną. List jest skierowany do Gminnej zwierzchności w Miliku o bezwłoczne nadesłanie świadectwa moralności i majątku Teresy Kostu(a)rczyk, rodem z Milika, lat 46, rel. gr. kat. zamężnej za Łukaszem, matki 5 dzieci, komornicy zamieszkałej w Miliku. |
18 | 1926 | W piśmie Świat wydawanym w Warszawie pod kierownictwem Stefana Krzywoszewskiego zaprezentowano wiele informacji na temat Krynicy, w związku z inauguracją monumentalnego gmachu kąpielowego, co mialo miejsce w dniu 14 września. W numerze teksty autorstwa: dr Otto Nadolskiego, inż. Leona Nowotarskiego, dr Witolda Skórczewskiego, aptekarza Romana Nitribitta, dr Józefa Westreicha, inż. Mieczysława Franka. W piśmie mnóstwo ciekawych zdjęć. |
18 | 1934 | Rada Miejska Muszyny, dla uczczenia pamięci tragicznie zmarłego ministra spraw wewnetrznych Bolesława Pierackiego, postanowiła nadać jego imię dotychczasowej ulicy Sądowej, obecnie Antoniego Kity. |
19 | 1924 | Utworzone zostało Koło Krynickie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, które liczyło 61 członków zamieszkałych na terenie obwodu sądowego w Muszynie. Prezesem został aptekarz Roman Nitribitt. |
19 | 1933 | W Muszynie powołano komitet Pożyczki Narodowej w składzie: Antoni Jurczak, dr Zygmunt Syguliński, ks. Józef Gawor, notariusz A. Rybiański, adwokat J. Kohn, J. Wrona, St. Ogrodnik, Porth, Tymeczko, Jędrzejowski. |
19 | 1937 | Głos Podhala poinformował o otwarciu Nowych Łazienek w Muszynie. |
20 | 1783 | Utworzona został Diecezja Tarnowska przez cesarza Józefa II z galicyjskiej części diecezji krakowskiej (w tym Muszyna), usankcjonowana kanonicznie przez papieża Piusa VI bullą "In suprema beati Petra cathedra" w roku 1786. |
20 | 1909 | Towarzystwo Akcyjne Kolei Lokalnej Muszyna - Krynica otrzymało koncesję na budowę i eksploatację kolei na trasie Muszyna - Krynica. Koncesję wystawił Wydział Krajowy Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na 90 lat. |
20 | 1928 | Ukazał się przewodnik turystyczny "Krynica, Żegiestów, Muszyna i okolice" autorstwa Romana Nitribitta i Zygmunta Hetpera. Pod tą datą wstępem na temat fizjografii okolic Krynicy opatrzył przewodnik dr Adam Gadomski. |
20 | 1931 | "Ilustracja Polska" pismo wydawane przez Drukarnię Polską S.A. w Poznaniu informuje, że na głębokości 860 metrów dowiercono się do nowego źródła w Krynicy, które pod względem właściwości jest mocniejsze od źródła "Zuber". Gazeta publikuje zdjęcie przedstawiające silny wybuch gazów i wody, jaki nastąpił w momencie dowiercenia się do źródła. |
20 | 1932 | Kurjer Warszawski zamieścił tekst dedykowany pamięci zmarłego w Krakowie dra Zygmunta Wąsowicza, prezesa Stowarzyszenia lekarzy w Krynicy i organizatora zjazdów lekarskich organizowanych w Krynicy. |
20 | 1937 | Zmarł Karol Szerauc, wiceburmistrz Krynicy, współzałożyciel KTH i jego prezes. Z żona Leonią właściciele pensjonatów "Goplana" i "Pod Cisem". Ich trzech synów zginęło za wolną Polskę. Adam legionista w roku 1914, Leon na Syberii w 1943 i Roman w Powstaniu Warszawskim. |
20 | 1939 | W miejscowości Kuty, śmiercią żołnierza poległ Tadeusz Dołęga-Mostowicz. Jego ostatnia powieść PAMIĘTNIK PANI HANKI związana jest z Krynicą-Zdrojem. |
22 | 1866 | W "Tygodniku Ilustrowanym" nr 365 przy tekście o Krynicy drzeworyt przedstawiający Józefa Rogowskiego, w podpisie "113-letni starzec w Krynicy". |
22 | 1905 | Inż. Józef Zvonicek z Muszyny rozpoczął pomiary w terenie dla potrzeb projektu linii kolejowej lokalnej normalnotorowej Muszyna-Krynica. Na ich podstawie opracował koncepcję jej przebiegu. |
22 | 1938 | Komisariat Straży Granicznej z Muszyny został przeniesiony do Krynicy. |
22 | 1979 | Wisława Szymborska (ur. 2 VII 1923 - zm. 1 II 2012), w liście z Zakopanego do Kornela Filipowicza wspomina pobyt w Muszynie. Poetka, eseistka, laureatka Nagrody Nobla. |
23 | 1342 | Król węgierski Ludwik I Wielki, zwany w Polsce Węgierskim, poleca przebudować dotychczas drewniany zamek w Pławcu na kamienny. |
23 | 1911 | W Krynicy rozpoczął się dwudniowy II. Zjazd przemysłowo-balneologiczny. Obrady otworzyl Jan hr. Potocki, prezes Krajowego Związku Zdrojowisk i Uzdrowisk. Pierwszy referat wygłosił c.k. Radca Dworu Roman Ingarden ze Lwowa zatytułowany "O dokonanej w Krynicy rekonstrukcji głównego źródła i powiększeniu jego wydajności". |
23 | 1927 | Wielki pożar w Muszynie. Spłonęło 11 domów na Rynku od strony Muszynki, w tym "Stara Gmina", którą uwiecznił na szkicu Jan Matejko |
23 | 1938 | W ramach audycji "Skrzynka radiowa" wyemitowana została wypowiedź inż. Stanisława Broniewskiego, który pod koniec sierpnia 1939 roku nagrał reportaże w Krynicy, Muszynie i Żegiestowie. Napaść Niemiec na Polskę uniemożliwiła ich emisję na antenie. |
23 | 2020 | W Thalkirchen koło Monachium zmarł Tomasz Pryliński (ur. 24 sierpnia 1847 w Warszawie). Wybitny architekt, konserwator i fotograf zabytków, działający głównie w Krakowie. Był autorem projektów obiektów "Berło" i "Korona" w Krynicy, zrealizowanych w latach 1898-1899. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim. |
24 | 1897 | W Tarnowie urodził się prof. dr hab. inż. Edward Chodzicki (zm. 21.04.1987) wybitny znawca hodowli lasy, nasiennictwa i gleboznawca. Autor planu zagospodarowania parku leśnego Zakładu Zdrojowego w Krynicy. |
24 | 1910 | Sejm krajowy przyjął projekt ustawy o podziale gminy Krynica na dwie jednostki: Krynicę-Zdrój i Krynicę-Wieś i przedlożył ją do uzyskania Najwyższej sankcji. |
24 | 1911 | Dwutygodnik Nasze Zdroje zachwala źródło mineralne żelazisto-litowe, znajdujące się na krańcu Muszyny przy drodze do Krynicy, należące do mecenasa dra Józefa Westreicha, właściciela Pensjonatu "Maria" w Krynicy, ubolewając, że nie jest ono eksploatowane. |
24 | 1927 | o godzinie 8 wieczorem wybuchł groźny pożar w Muszynie, który powstał w domostwie Tyliszczaka i objąl inne budynki w tym: Buchajdy, Gomyłki, Reicha, Starej Gminy, Mikułowej, Motyki, Piroga, Chmielowskiego i Weissa. Przybyly na ratunek straże pożarne z Legnawy i Krynicy, strażą muszyńską kierował Bełdowicz. Doraźną akcją ratunkową zorganizował ks. dziekan Gawor. Pożar gaszono całą noc, a Muszyna poniosła ogromne straty. |
24 | 1933 | W Muszynie zorganizowano obchody 250-lecia Zwycięstwa Króla Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Nabożeństwo odprawił ks. Józef Gawor. Defiladę na Rynku prowadził Wojciech Borzemski - prezes Związku Strzeleckiego. Defiladę odebrali burmistrz Antoni Jurczak, sędzia dr Zygmunt Syguliński oraz dyrektor szkoły Jan Posłuszny. W Domu Zdrojowym odbyła się akademia przygotowana przez Tadeusza Bieniawskiego, Teklę Chrystowską, Jana Gumula i Jana Heilmana. |
25 | 1855 | W Krynicy rozpoczyna swoje czynności urząd powiatowy sądowo-polityczny, który, aby zapewnić rozwój zdroju, kazał tu ulokować (a nie w Muszynie) hr. Mercandin, prezydent politycznych władz krajowych. |
25 | 1938 | W Krynicy odbyła się manifestacja podczas której domagano się przywrócenia Polsce Śląska Zaolziańskiego. |
26 | 1655 | Udział piechoty muszyńskiej pod wodzą rotmistrza Marcina w obronie Kazimierza w Krakowie przed Szwedami. Obroną kierował kasztelan kijowski Stefan Czarniecki. Zaskoczeni przez Szwedów muszynianie zostali częściowo wybici, częściowo wzięci do niewoli i stracili cztery proporce. |
26 | 1769 | W obozie konfederatów barskich pod Muszynką Kazimierz Pułaski oddał głos na generalne marszałkostwo Marcina Krasińskiego i regimentarstwo Ignacego Potockiego. |
26 | 1998 | Zmarł Roman Reinfuss, autor prac na temat Łemków, wybitny etnograf, znawca polskiej sztuki ludowej i etnografii Karpat. W latach 1944–1946 profesor UMCS w Lublinie, od 1946–1949 profesor na Uniwersytecie we Wrocławiu, a od roku 1946–1980 kierownik Pracowni Sztuki Ludowej w Instytucie Sztuki PAN. W maju 1936 roku wykonał zdjęcia Łemków na terenie Leluchowa i Dubnego. |
27 | 1574 | Biskup Franciszek Krasiński wystawił dokumenty lokacyjne dla wsi Banica, Berest, Czerna, Polany, Stawisza i Wawrzka. |
27 | 1861 | Z Nowego Sącza do Kobylanki koło Gorlic wyruszyła doroczna pielgrzymka, która przekształciła się w wielką patriotyczną manifestację. W jej składzie była: inteligencja, wieśniacy, mieszczanie i rzemieślnicy, w tym z Muszyny. Pielgrzymi nieśli krzyż z napisem "Boże zbaw Polskę! Ojcze odpuść im, bo nie wiedzą co czynią!" a po drugiej "Pamiątka zamordowanym braciom podczas rzezi w Warszawie i Wilnie". Po przybyciu na miejsce odbyła się msza za dusze pomordowanych Polaków, a potem po uroczystej procesji na cmentarzu usypano mogiłę i osadzono w niej przyniesiony krzyż. Na zakończenie 4000 zebranych odśpiewało "Boże coś Polskę". Organizatorów pielgrzymki sąd skazał na kilka miesięcy więzienia a księża zapłacili grzywnę. |
27 | 1936 | Uroczyste otwarcie w Muszynie Domu Związku Ociemniałych Żołnierzy RP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, z udziałem Ministra Opieki Społecznej Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego. |
27 | 1938 | Demonstracyjny przejazd pociągu pancernego przez Żegiestów, wspierającego zajęcie przez Polskę tak zwanej Łopaty Słowackiej. |
27 | 2005 | W Krynicy zmarł Aleksander Lambert Rojna (zwany Lutek), muzyk, wiele jego prac rzeźbiarskich i linorytowych dotyczyło Muszyny. |
28 | 1855 | W Krynicy w wyremontowanych budynkach rządowych rozpoczął urzędowanie przeniesiony z Muszyny sąd oraz urząd podatkowy. |
28 | 1903 | Józef Piłsudski w liście opisał wydarzenie, które stało się bezpośrednią przyczyną wyjazdu z Rytra. "Stała się u nas w Rytrze głupia awantura – puszczono tam trochę bibuły, naturalnie, ja się tym nie zajmowałem – no i wreszcie stał się skandal. Zrobili rewizję u Gumpla [Władysław Gumplowicz – lekarz, geograf, ekonomista, publicysta, od 1899 r. członek PPSD w Galicji, publikował w „Przedświt” i „Naprzód”] i u Zajączkowskiej. Pierwszego aresztowali i odprowadzili do Sącza – zresztą tegoż dnia go wypuścili. A przy tej okazji pytali i o Gineta… Uważałem za bardziej odpowiednie wyjechać stamtąd, żeby nie przyszła im fantazja zaczepić i mnie". Pobyt Józefa Piłsudskiego w Rytrze trwał do końca września 1903 r. Stąd udał się do Krakowa, w którym spędził kilka dni, następnie do Lwowa i ponownie „za kordon”. |
28 | 1933 | Rada gminna w Andrzejówce podjęła uchwałę o przystąpieniu do spółki budującej drogę Żegiestów - Piwniczna. |
28 | 1938 | Z Muszyny do Krynicy przeniesiono komisariat Straży Granicznej, podlegający Inspektoratowi Granicznemu w Jaśle oraz Zachodniomałopolskiemu Inspektoratowi Okręgowemu w Krakowie |
29 | 1944 | Oddział partyzancki "Tatara" AK zaatakował szkołę policji granatowej w Żegiestowie. |
29 | 1953 | W Krakowie umiera Bronisława Rychter-Janowska, artystka związana z Sądecczyzną, w szczególności z rodzinnym Starym Sączem, która swoimi obrazami rozsławiła polski dworek. W roku 1915 zaangażowała się w działalność charytatywną Czerwonego Krzyża i w willi Siedlisko w Krynicy prowadziła naukę sztuk zdobniczych dla inwalidów wojennych, wspierała żołnierzy ociemniałych w czasie wojny. W Krynicy przebywała także w roku 1928 wspólnie z przybraną córką Matyldą. Pochowana na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. |
29 | 1957 | Krynicę-Zdrój odwiedził konsul francuski generał Ernest Petit. Gość między innymi spotkał się z harcerzami pod kierunkiem nauczyciela druha Antoniego Kociubińskiego. Tłumaczką była Elżbieta Lubomirska-Stadnicka. Wizytę odnotował Dziennik Polski. |
30 | 1589 | Biskup Piotr Myszkowski po spotkaniu z poddanymi z Muszyny, którzy stwierdzili, że dokumenty im pogorzały a inne w niwecz się prawie obróciły, zatwierdził Muszynie dotychczasowe prawa i przywileje. |
30 | 1927 | W Krynicy rozpoczął się dwudniowy II Zjazd Lekarzy, w którym uczestniczyły 132 osoby. Obrady otworzył dr Klemens Dębicki w imieniu Stowarzyszenia Lekarzy w Krynicy. |
30 | 2004 | Na cmentarzu w Muszynie odbył się pogrzeb Wiktora Borzemskiego, muszynianina, zmarłego w USA kombatanta II wojny światowej. W pogrzebie uczestniczyła żona Janet. Słowo pożegnalne wygłosił Stefan Małecki. |